Cirkel
Gisteren een mooi gesprek gehad met Daan Fousert, schrijver van het boek Ander Leiderschap. Het is altijd goed je eigen ideeën en zienswijze te toetsen en daar weer uit te leren. In het gesprek over ‘ander leiderschap’ ofwel Servant Leadership is me duidelijk geworden waarom Daan zijn boek niet genoemd heeft naar deze stroming maar bewust gekozen heeft voor de term Ander Leiderschap. Bij Servant Leadership of dienstbaar leiderschap denken mensen vaak dat het zweverig is of soft. Niets is minder waar. Vanuit de zachte kenmerken van servant leadership komen wel degelijk ‘harde’ kenmerken aan bod. Heel maken bijvoorbeeld klinkt heel soft, maar veronderstelt wel het aanspreken van elkaar bij conflicten en het oplossen van die conflicten. Of het corrigeren van het tegenovergestelde: kapot maken. Conceptueel denken betekent ook dat je consequent bent in het handelen ernaar. Wanneer je kernwaarden benoemt en in de praktijk in gedrag vertaald wilt zien, betekent dit aangesproken worden op gedrag dat niet bijdraagt aan die kernwaarden.
Het ander leiderschap is veel meer een combinatie van. Het vertrekpunt ben je als leidinggevende altijd zelf. Je bekijkt je eigen rol als leidinggevende en je eigen reacties op bepaalde zaken. Als je zelf heel bent kun je pas een ander heel laten worden. Het is ook zeker niet de bedoeling dat er de hele dag ‘gepamperd’ wordt. Mensen kunnen leren naar zichzelf te kijken en zelfbewust te worden. Vanuit die zelfsturing kan men groeien. Het is je taak als leidinggevende dit groeien te faciliteren. Daarmee stel je je dienstbaar op.
Het traditionele piramidemodel waarin de leidinggevende bovenaan staat en de medewerkers daaronder moet dus in het ander leiderschap op zijn kop. Letterlijk en figuurlijk. De servant leader is er voor de mensen en niet andersom. Hij staat dus onder de mensen, onderaan in de piramide. Of wellicht nog beter: iedereen staat in een cirkel. Een cirkel betekent geen begin en eind. Een samenhangend geheel dus. Een dienstbaar leider kan deelnemers in die cirkel (ofwel in het bedrijf) faciliteren in het ontdekken van die samenhang.