Ik ben met Iederwijs in contact gekomen door een uitzending van Rondom Tien. Die heb ik nu als stream gevonden en is te bekijken met Windows Media Player.
Op het forum van Rondom Tien kwam ik een interessant stukje tegen waarin de volgende mythes ontkracht worden. Onder de mythes kun je verder lezen met welke argumenten dat gedaan wordt.
– EEN IEDERWIJSSCHOOL HEEFT GEEN STRUCTUUR
– OP EEN IEDERWIJSSCHOOL GAAT EEN KIND DENKEN DAT DE HELE WERELD OM HEM OF HAAR DRAAIT EN KWEEK JE PRINSJES EN PRINSESJES
– KINDEREN OP EEN IEDERWIJSSCHOOL LEREN GEEN ZELFDISCIPLINE
– EEN KIND VAN EEN IEDERWIJSSCHOOL IS NIET GESCHIKT VOOR EEN STUDIE AAN HOGESCHOOL OF UNIVERSITEIT OMDAT HET ALLEEN MAAR DOET WAAR HET ZIN IN HEEFT
– EEN BAAS WIL GEEN WERKNEMER DIE VAN EEN IEDERWIJSSCHOOL KOMT WANT DIE DOET ALLEEN MAAR WAT HIJ ZELF WIL
– KINDEREN OP EEN IEDERWIJSSCHOOL ZIJN ZIELIG WANT ZIJ ZULLEN ZICH STRAKS NIET GOED KUNNEN HANDHAVEN IN DE MAATSCHAPPIJ


Mythe 1
EEN IEDERWIJSSCHOOL HEEFT GEEN STRUCTUUR
Op Iederwijs is een andere structuur dan op de meeste reguliere scholen. De structuur van een Iederwijsschool betreft de manier waarop de beslissingen in de school tot stand komen (namelijk in de schoolkring waarvan alle begeleiders en kinderen lid zijn) en de manier waarop de regels gehandhaafd worden (op Iederwijs Soest gebeurt dit in de onderzoekskring).
De regels die door de school vastgesteld worden zorgen voor de verdere detaillering van de structuur.
Een regel is bijvoorbeeld dat je niet mag pesten. Een andere regel is dat als je het tosti-apparaat wilt gebruiken, je eerst moet laten zien dat je dit kunt. Als dit goed gaat krijg je een certificaat waarmee je in het vervolg zelfstandig het tosti-apparaat mag gebruiken. Iedereen weet dat dit zo werkt en daar houd je je dan (meestal) aan. Als je je niet aan de regels houdt, weet je dat je hierop aangesproken kunt worden. Afhankelijk van de situatie en van de reden waarom je een regel overtreden hebt, kan een consequentie volgen, bijvoorbeeld dat je tijdelijk bepaalde voorrechten kwijt raakt.
Om veiligheid te garanderen en voor het onderlinge sociale gedrag biedt een Iederwijsschool dus een duidelijke structuur.
Voor al het andere (wat je wilt doen, denken, voelen, leren of spelen) ben je vrij en is er dus geen opgelegde structuur, zolang je maar niet de gezamenlijk bepaalde regels overtreedt.
Het mooie is dat je hiermee een heel veilige omgeving hebt gecreëerd doordat de regels gezamenlijk zijn vastgesteld en de verantwoordelijkheid voor de handhaving bij zowel kinderen als begeleiders ligt.
Op een reguliere school zie je vaak dat een klas onrustig wordt wanneer de leerkracht (= autoriteit) even weg is. Op Iederwijs zou je het verschil niet zien. Iedereen gaat gewoon door met waar hij of zij mee bezig is, omdat de regels gezamenlijk zijn vastgesteld en iedereen weet waarom de regel er is gekomen en dat het fijn is als iedereen zich daar aan houdt.
Mythe 2
OP EEN IEDERWIJSSCHOOL GAAT EEN KIND DENKEN DAT DE HELE WERELD OM HEM OF HAAR DRAAIT EN KWEEK JE PRINSJES EN PRINSESJES
Juist doordat de regels gezamenlijk worden vastgesteld, en de vraag om nieuwe regels zowel uit de begeleiders als de kinderen komt, zal een kind al op een Iederwijsschool heel snel merken dat de vrijheid van de één de vrijheid van de ander kan aantasten. Al heel jong leert het omgaan met alle ethische problemen die daarbij komen kijken.
Mensen die de Amerikaanse Sudbury Valley School (inspiratiebron voor Iederwijs) hebben doorlopen (www.sudval.org) benadrukken vaak dat dit één van de belangrijkste zaken is die zij daar geleerd hebben: dat je deel bent van een grotere gemeenschap en dat alles wat je doet gevolgen kan hebben voor hoe een ander zich voelt, kortom dat de hele wereld niet om jou draait.
Mythe 3
kINDEREN OP EEN IEDERWIJSSCHOOL LEREN GEEN ZELFDISCIPLINE
Discipline komt voort uit motivatie. De vraag is wat iemand motiveert. Komt je motivatie omdat je een hoog cijfer wilt halen, omdat je graag waardering wilt van je baas of de meester, of omdat je graag iets wilt beheersen? Oftewel, zoals het in de psychologie genoemd wordt, ben je extrinsiek of intrinsiek (van binnen uit) gemotiveerd?
Het is bekend dat een intrinsieke motivatie vaak meer zelfdiscipline oproept, langduriger en stabieler is en vaak tot meer bevrediging leidt dan extrinsieke motivatie.
Een intrinsiek gemotiveerd persoon hunkert niet naar de goedkeuring door anderen maar weet wat hij zelf wil, kan zijn hart volgen.
Een Iederwijsschool wil een kind de kans geven te ontdekken waar zijn intrinsieke motivatie ligt.
Mythe 4
EEN KIND VAN EEN IEDERWIJSSCHOOL IS NIET GESCHIKT VOOR EEN STUDIE AAN HOGESCHOOL OF UNIVERSITEIT OMDAT HET ALLEEN MAAR DOET WAAR HET ZIN IN HEEFT
Wel, omdat de Iederwijsscholen nog maar zo kort bestaan kijk ik hiervoor naar wat er gebeurde met de afgestudeerden van de Sudbury Valley School.
Er waren er vrij veel die naar een vervolgopleiding gingen, en vrijwel allen waren succesvol. Hun belangrijkste cultuurschok was dat hun medestudenten zo vaak de kantjes ervan afliepen en alles deden voor een hoog cijfer in plaats van dat ze echt wilden weten wat hen als leerstof werd aangeboden. Zij vonden dat vreemd, want je kiest toch voor een studie omdat het onderwerp je interesseert? En ja, sommige dingen zijn iets minder smeuiïg of interessant, maar als de motivatie van binnen uit komt en je weet dat dit het voor je is, dan neem je dat op de koop toe.
Mythe 5
EEN BAAS WIL GEEN WERKNEMER DIE VAN EEN IEDERWIJSSCHOOL KOMT WANT DIE DOET ALLEEN MAAR WAT HIJ ZELF WIL
Opnieuw laten de ervaringen met de Sudbury Valley School zien dat werkgevers de rode loper uitleggen voor studenten die van deze school komen omdat dit mensen zijn gemotiveerd zijn en weten wat het is om verantwoordelijkheid te dragen. Zij zetten zich niet af tegen de baas maar hebben begrip voor de verantwoordelijkheid die de baas op zich heeft genomen.
Verder zijn zij gewend om zelfstandig te denken en handelen en kijken verder dan wat hun opgedragen wordt.
Mijn dochter lijkt na een jaar Iederwijs meer oog te hebben voor het werk dat in huis verricht moet worden en helpt vaker spontaan mee, zonder dat ik daar om hoef te vragen.
Mythe 6
KINDEREN OP EEN IEDERWIJSSCHOOL ZIJN ZIELIG WANT ZIJ ZULLEN ZICH STRAKS NIET GOED KUNNEN HANDHAVEN IN DE MAATSCHAPPIJ
In de Rondom Tien uitzendig gaf de lerares Nederlands een voorbeeld over wat er zou gebeuren als je kinderen met een bus ergens in het wilde weg ergens zou droppen. Haar (onuitgesproken) verwachting was dat een Iederwijskind zodanig wereldvreemd zou zijn dat het hopeloos zou verdwalen i.t.t . een kind van een reguliere school.
Mijn eigen indruk is eerder het omgekeerde. Wat ik bij de Iederwijskinderen die ik ken heb zien gebeuren is dat zij in relatief korte tijd zelfstandiger, opener, initiatiefrijker en ondernemender zijn geworden dan veel van hun leeftijdgenoten. Ik zou dan ook verwachten dat zij zich bij zo’n dropping veel beter zouden weten te redden dan de meeste scholieren op een reguliere school, die immers geleerd hebben dat een ander beter weet wat goed voor hen is dan zij zelf en daardoor veel meer geneigd zijn om zich afhankelijk op te stellen in situaties die onduidelijk zijn.
Juist dit heeft mij mede geïnspireerd voor een school als Iederwijs. Ik wil graag dat mijn kind zelfstandig wordt en haar eigen boontjes leert doppen. Hoe leer je dat beter dan dat je hier naar hartelust mee mag oefenen in een omgeving waar tevens de medeverantwoordelijkheid voor het welzijn van de anderen om je heen in je bloed gaat zitten?
Mijns inziens geeft Iederwijs juist een uitstekende voorbereiding op een zelfstandig en verantwoordelijk bestaan in de maatschappij, met veel oog en zorgzaamheid voor je medemensen.
(bron: forum van Rondom Tien)